Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

ΘΕΩΝ ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

Sandro Botticelli, αποκαθήλωση, (λεπτομέρεια)
Σπύρος Βασιλείου, Η κάθοδος του Χριστού στον ΄Αδη και η Ανάσταση του Αδάμ
Diego Velázquez (1599–1660) 
"Piéta" : Charles Le Brun
Μιχαήλ Άγγελος: “Πιετά”
από τη Wikipedia
Τιτσιάνο: “Ο Χριστός στο σταυρό και ο καλός κλέφτης”
από το http://www.backtoclassics.com/gallery/vecelliotiziano/christandthegoodthief/
Αποκαθήλωση του Χριστού, 1602,  Caravaggio

Oρφέας εσταυρωμένος, σφραγιδόλιθος 3ου μ. Χ αι. Βερολίνο


Ὦ μυστικὰ κατορθωμένο σῶμα,σῶμα τῆς Θυσίας,ἀντίδωρο ἄμετρων ψυχῶν,Ἐσταυρωμένε Βάκχε· ὦ τσακισμένη ἀπὸ τὸ βάρος τῶν τσαμπιῶν ἀθάνατη κληρονομιά
καὶ συμβολίζει πὼς τὸ σῶμα τῆς Ποίησης, ὅσο κι ἂν μεράζεται, δὲν κομματιάζεται οὐσιαστικά, ἀλλὰ ὑπάρχει πάντα ὁλόκληρο μέσα σὲ κάθε της κομμάτι, ὅπως ὁ διαμελισμένος Ὀρφέας ξαναβρίσκεται, κατόπι ἀπ᾿ τὸ διαμελισμό του, ὁλόκληρος, γιὰ τὰ μάτια τῶν μυημένων, πάνω στὸ Σταυρό"
' Αγγελος Σικελιανός

 
Taddeo Ζuccaro, το βρέφος Διόνυσος διαμελίζεται από τους Τιτάνες

                                                  Moυσείο Βατικανό, θνήσκων ΄Αδωνις

Ρέμπραντ , Ανάσταση, Πινακοθήκη Μονάχου


Rubens
Carl Heinrich Bloch
 Toιχογραφία, Fra Angelico, 1440
Matthias Grünewald, 1510
Piero della Francesca, 1463
Ελ Γκρέκο
William Blake,  1805


Tο νεκρό σώμα του Οσίριδος από το οποίο φυτρώνει στάρι, πρώτο σημάδι ανάστασης Wikipedia
Ο Όσιρις, (επίσης Ούζιρις, Αζάρ, Όζιρις, Ουζάρ, Ουεζίρ, Ουζαρέ) του οποίου το όνομα είναι αρχαιοελληνική μεταγραφή της αιγυπτιακής λέξης Ουεζίρ, εξομοιώθηκε με πολλές θεότητες του ελληνικού πάνθεου, κυρίως δε με τον Διόνυσο και τον Άδη. Όντας αρχικά θεός της φύσης, ενσάρκωση του πνεύματος της βλάστησης, που πεθαίνει κατά το θερισμό και αναγεννάται όταν φυτρώνει ο σπόρος, ο Όσιρις λατρεύθηκε σε ολόκληρη την αρχαία Αίγυπτο ως θεός των νεκρών. Με την ιδιότητα αυτή αναρριχήθηκε μέχρι την πρώτη σειρά του αιγυπτιακού πανθέου.Ο μύθος παρουσιάζει τον Όσιρι ουσιαστικά ως φετίχ μιας κατακτητικής φατρίας, η οποία τον επέβαλε αρχικά στην πόλη Ντζεντού -μεταγενέστερα Περ-Ουσίρ και Βούσιρι (αρχαιοελ.)- της Κάτω Αιγύπτου, όπου ο νέος θεός υποκατέστησε τον προηγούμενο κύριο της πόλης, τον Αντζετί. Κατόπιν στην Άβυδο της 'Ανω Αιγύπτου, ο Όσιρις ταυτίστηκε με τον Χεντ Αμεντί (Khent Amenti), τον θεό-λύκο της δυτικής νεκρόπολης και έγινε η μεγάλη θεότητα των νεκρών. Εκεί του αποδιδόταν ενίοτε η προσωνυμία Χεντ Αμεντιού (Khent Amentiou), «Κύριος των Δυτικών», δηλαδή των νεκρών, που κατοικούσαν εκεί όπου δύει ο ήλιος.Ο Όσιρις μαζί με τον Σέραπη χαρακτηρίζονταν Άζωνοι θεοί.


Aνάσταση Οσίριδος

Τα ιερογλυφικά κείμενα περιέχουν αρκετούς υπαινιγμούς σχετικά με τα έργα του θεού κατά την επίγεια ζωή του. Χάρη στον Πλούταρχο γνωρίζουμε τον μύθο του με αρκετή ακρίβεια. Πρωτότοκος γιος του Γκεμπ και της Νουτ, ο Όσιρις γεννήθηκε στις Θήβες της Άνω Αιγύπτου. Αμέσως όταν συνέβη αυτό μία μυστηριώδης φωνή γνωστοποίησε στον κόσμο την έλευση του «Κυρίου του Σύμπαντος», προκαλώντας κραυγές χαράς. Όταν, όμως, έγιναν γνωστές οι συμφορές που τον απειλούσαν, η χαρά μετατράπηκε σε θρήνο. Όταν ο Ρα πληροφορήθηκε τη γέννηση του Όσιρι, χάρηκε. Παρά το γεγονός ότι είχε καταραστεί τη μητέρα του Νουτ να μη τον γεννήσει, τον κάλεσε κοντά του και τον αναγνώρισε ως κληρονόμο του θρόνου του.
Ωραιότερος και ψηλότερος από όλους ο μελαχροινός, όπως περιγράφεται, Όσιρις διαδέχθηκε τον πατέρα του Γκεμπ στον θρόνο της Αιγύπτου, όταν εκείνος αποσύρθηκε στον ουρανό, αναγορεύοντας ως βασίλισσα την αδελφή του Ίσιδα. Πρώτο μέτρο του νέου θεϊκού φαραώ ήταν η κατάργηση της ανθρωποφαγίας, η μεταβολή του νομαδικού βίου και η μόνιμη εγκατάσταση[5], όπως και η εκπαίδευση των υπηκόων του στην τέχνη της κατασκευής γεωργικών εργαλείων για την καλλιέργεια της γης και την παραγωγή σιταριού και σταφυλιών. Με αυτά θα παρασκεύαζαν τα απαραίτητα για τη διατροφή των ανθρώπων, δηλαδή τον άρτο, τον οίνο και τον ζύθο.
Ο Όσιρις εισήγαγε τη λατρεία των θεών, ανήγειρε τους πρώτους ναούς, σμίλεψε τις πρώτες εικόνες των θεών, διατύπωσε την τελετουργική τάξη και επινόησε τα δύο είδη αυλών, που έμελλε να συνοδεύουν τα άσματα κατά τη διάρκεια των εορτασμών. Μετά από αυτό ίδρυσε πόλεις και νομοθέτησε για τον λαό του δίκαιους νόμους, προσλαμβάνοντας την επωνυμία Ούνοφρις (ο καλός), με την οποία και είναι γνωστός ως τέταρτος θεϊκός Φαραώ.
Κατεξοχήν εκπολιτιστής ο Όσιρις επιθύμησε εκτός της Αιγύπτου να εκπολιτίσει και τον υπόλοιπο κόσμο. Αφήνοντας πίσω του την Ίσιδα, έφυγε για να κατακτήσει την Ασία, συνοδευόμενος από τον Θωθ τον Άνουβι και τον Οφόι. Εχθρός της βίας, προσεταιριζόταν υπό το σκήπτρο του, τη μία χώρα μετά την άλλη, με μοναδικό όπλο την πραότητα και τη μουσική. Λέγεται πως αφόπλιζε τους κατοίκους με άσματα και μουσική από διάφορα μουσικά όργανα. Επέστρεψε στην Αίγυπτο, έχοντας διατρέξει ολόκληρη τη γη και διαδίδοντας παντού τον πολιτισμό.

Επιστρέφοντας ο Όσιρις βρήκε το βασίλειό του σε λαμπρή κατάσταση. Η Ίσιδα είχε κυβερνήσει με σύνεση κατά την απουσία του. Ωστόσο, έπεσε θύμα της συνωμοσίας που προετοίμασε κρυφά ο αδελφός του Σετ, ο οποίος ήθελε να τον εκτοπίσει από τον θρόνο του. Στα εδάφια τα σχετικά με την Ίσιδα και τον Σετ υπάρχει λεπτομερής αφήγηση για πώς την 17η του μηνός Αθύρ, κατά το εικοστό όγδοο έτος της βασιλείας του, ο «καλός» θανατώθηκε και διαμελίστηκε από τους συνωμότες, καθώς και το πώς ανακάλυψε η πιστή σύζυγός του το σώμα του και το μετέφερε πίσω στην Αίγυπτο. Χρησιμοποιώντας τη μαγεία της με τη βοήθεια του Θωθ, του Άνουβι και του Ώρου η Ίσιδα κατόρθωσε να επαναφέρει στη ζωή τον Όσιρι. Εκείνος εμφανίσθηκε στη συνέχεια ενώπιον του δικαστηρίου των θεών, υπό την προεδρία του Γκεμπ, για να απαλλαχθεί τελικά από τις κατηγορίες του Σετ εναντίον του.

Αναστημένος πλέον ο Όσιρις μπορούσε να επανακτήσει το θρόνο του και να εξακολουθήσει να βασιλεύει πάνω στους θνητούς. Εκείνος, ωστόσο, προτίμησε να εγκαταλείψει τη γη και να αποσυρθεί στα Ηλύσια Πεδία, όπου υποδεχόταν ευμενώς τις ψυχές των δικαίων και βασίλευε επί των νεκρών. Όπως είναι φυσικό, η υπόσχεση της ανάστασης και της αιώνιας ύπαρξης προσέδωσε ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στη λατρεία του Όσιρι. Όπως αποσύρθηκε ο Όσιρις χάριν του γιου του στο στερέωμα, έτσι και ο νεκρός φαραώ περνώντας στην οσιρική αθανασία μεταβιβάζει τη δύναμή του στον νέο μονάρχη.http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%8C%CF%83%CE%B9%CF%81%CE%B9%CF%82

 




Ανάσταση Οσίριδος Wikipedia
 

Aνάσταση Διονύσου
Luca Giordano, θάνατος Αδώνιδος
"Ξύπνημα Αδώνιδος"

J.W. Waterhouse

H επιστροφή της Περσεφόνης,

Frederic Leighton

Από βιβλίο του 18 ου αι. Ο θάνατος του Μπαλντρ
Στη σκανδιναβική μυθολογία ο Μπαλντρ (Baldr ή Balder ή στα σύγχρονα ισλανδικά Baldur) είναι ο θεός της αθωότητας, της ομορφιάς, της χαράς, της αγνότητας και της ειρήνης. Είναι ο δεύτερος γιος του Οντίν. Η σύζυγός του ονομάζεται Νάννα και ο γιος του ήταν ο Φορσέτι. Περίφημο ήταν το πλοίο του Μπαλντρ, το Χρινγκχάμ, που σύμφωνα με το μύθο ήταν το μεγαλύτερο πλοίο που είχε ποτέ κατασκευαστεί.
Ο Μπαλντρ είναι γνωστός κυρίως γύρω από τον μύθο για τον θάνατό του. Η ιστορία αυτή είναι μία από τις πιο συγκινητικές της σκανδιναβικής λογοτεχνίας. Ο θάνατός του θεωρείται ο πρώτος κρίκος μιας αλυσίδας γεγονότων που τελικά θα οδηγήσουν στην καταστροφή των θεών στο Ράγκναροκ.
Ο Μπαλντρ είχε ένα όνειρο γύρω από το θάνατό του και αφού τα όνειρα ήταν συνήθως προφητικά αυτό του προκάλεσε θλίψη και μελαγχολία. Η μητέρα του, η Φρίγκα, ανάγκασε όλα τα αντικείμενα στη γη να ορκιστούν πως δε θα πειράξουν τον Μπαλντρ. Όλα, εκτός από ένα ασήμαντο αγριόχορτο, το γκυ, πήραν τον όρκο. Η Φρίγκα δεν το έκρινε σημαντικό. Όταν ο Λόκι έμαθε γι αυτό έσπευσε στο μέρος όπου οι θεοί διασκέδαζαν πετώντας πράγματα πάνω στον Μπαλντρ, τα οποία τον άφηναν άθικτο. Πλησίασε τον τυφλό αδερφό του Μπαλντρ, τον Χοντ, ο οποίος δεν μπορούσε να συμμετάσχει στο παιχνίδι και προσφέρθηκε να τον βοηθήσει στο σημάδι δίνοντάς του ένα βέλος από γκυ, το οποίο τελικά σκότωσε τον Μπαλντρ.
Παρ' όλες τις προσπάθειες της Φρίγκα να τον επαναφέρει στη ζωή, ο Μπαλντρ τελικά αποτεφρώθηκε τελετουργικά πάνω στο πλοίο του, το Χρινγκχάμ. Η Νάννα, η σύζυγός του, έριξε και η ίδια τον εαυτό της στην πυρά.
Ο Μπαλντρ, ωστόσο, προβλέπεται να ξαναγεννηθεί στον νέο κόσμο που θα δημιουργηθεί μετά το Ράγκναροκ.http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81

Τα τελευταία λόγια του Οντίν στον Μπάλντρ
Annibale Carracci, Pieta, c. 1599-1600
H ΙΣΤΑΡ ΣΤΟΝ ΑΔΗ
  E. Wallcousins.
Αστάρτη. Αρχαία μεγάλη γυναικεία θεά των Φοινίκων, που λατρεύτηκε στην Τύρο και στη Σιδώνα, απ' όπου την πήραν και οι Κύπριοι. Ήταν θεά της γονιμότητας, του έρωτα και της γυναικείας χάρης. Για την Αστάρτη οι πληροφορίες προέρχονται από τη Βίβλο. Οι Έλληνες την ταύτιζαν με τη θεά Αφροδίτη καθώς και με την Ήρα και τη Σελήνη. Σε κάθε σημιτικό λαό είχε και διαφορετικό όνομα : Ασταρώθ, Αθάρ, Ιστάρ, Ινίνα, Βααλίς,  κ.ά. Πίστευαν ότι είναι κόρη της Σελήνης και αδερφή τού Ηλίου και τής θεάς τού Άδη Ερεσκιγκάλ.

Η Ινάννα αποτελούσε την κύρια θηλυκή θεότητα των Σουμέριων, την οποία αποκαλούσαν «Αγία Παρθένα» Ήταν η πρώτη γνωστή θεότητα που σχετίστηκε με τον πλανήτη Αφροδίτη.
Η Ινάννα για πρώτη φορά λατρεύτηκε στην Ουρούκ και είχε δυο πλευρές. Η θεά της γονιμότητας και του αισθησιασμού είχε και τη δύναμη να καταστρέφει τα χωράφια και να στερεί τη γονιμότητα από όλα τα γήινα πλάσματα. Λατρευόταν σαν θεά του πολέμου και του κυνηγιού ιδιαίτερα ανάμεσα στους πολεμοχαρείς Ασσύριους. Η Ινάννα ήταν η προστάτιδα των ιερόδουλων, οι οποίες και την υπηρετούσαν στους ναούς της.

Η Ινάννα πρωταγωνιστεί σε αρκετούς μύθους, με σημαντικότερο την σουμεριακή «Κάθοδο στον Κάτω Κόσμο». Στο μύθο αυτό κατεβαίνει στο Βασίλειο των Νεκρών για να διεκδικήσει την εξουσία της. Ωστόσο, η βασίλισσα και αδερφή της, Ερεσκιγκάλ, διατάζει το θάνατό της. Με το θάνατο της όμως πέθανε και η Φύση και τίποτα δεν μπορούσε να φυτρώσει πια. Μετά από παρέμβαση του θεού Ένκι, θα μπορούσε να αναγεννηθεί, αν κάποιο άλλο πρόσωπο έπαιρνε τη θέση της. Η Θεά διάλεξε να καταδικάσει τον σύζυγό της Ντουμούζι (Ταμμούζ), ο οποίος στο εξής θα εξουσίαζε στον Κάτω Κόσμο για μισό χρόνο. Η ιστορία αυτή θυμίζει τον αντίστοιχο μύθο της Δήμητρας και της κόρης της, Περσεφόνης, που συμβολίζει το θάνατο και την αναγέννηση της φύσης.
Η Ινάννα είναι η κόρη του Θεού Άνου, άρχοντα των Ουρανών. Το όνομα Ινάννα σημαίνει «Βασίλισσα του Ουρανού», ενώ παραλλαγές του ονόματός της είναι Νινσιάννα, ως προσωποποίηση του Αυγερινού, και Νουουγιγάνα, η "Ιερόδουλος των Ουρανών". Απεικονίζεται σαν πλούσια ντυμένη θεά ή σαν γυμνή γυναίκα. Σύμβολο της είναι το οκτάκτινο αστέρι. Σημαντικά ιερά της Ινάννα υπήρχαν στην Ουρούκ και στη Βαβυλώνα. Οι Βαβυλώνιοι την ονόμαζαν Ιστάρ. Αποτελούσε, επίσης, το αντίστοιχο της δυτικοσημιτικής θεάς Αστάρτης. Στην μετέπειτα Ελληνική και Ρωμαϊκή μυθολογία οι θεές Αφροδίτη και Βένους αντίστοιχα απορρόφησαν κάποιες από τις σχετικές με αυτή την ανατολική θεότητα παραδόσεις.Πηγή ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ


Ο Ορφέας στον ΄Αδη , λεπτομέρεια από κρατήρα


Η κάθοδος της ΄Ηρας στον ΄Αδη για να συναντήσει τις Ερινύες, χαρακτικό N.A. Monsiau
«Ο Ηρακλής επιστρέφει από τον ΄Αδη την Άλκηστη στον Άδμητο» (περ.1780), Johann Heinrich Tischbein.
Nikolay Gay,  1867,ανάσταση Χριστού

Jean Jouvenet, H ανάσταση του Λαζάρου


O Θάνατος του ινδού θεού Κρίσνα. από το  βέλος του κυνηγού Jara , o oποίος νόμιζε πως σημάδεψε ελάφι
N.POUSSIN, Η Αφροδίτη βρίσκει τον ΄Αδωνι νεκρό



Επιστροφή της Περσεφόνης στον ΄Αδη. Οδηγεί η Εκάτη.Βρετανικό μουσείο, κρατήρ.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου