Κυριακή 21 Απριλίου 2013

ΗΣΙΟΔΟΣ, ΤΑ ΓΕΝΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Eάν όμως θέλης και άλλο λόγο θα σου διηγηθώ με τρόπο όμορφο και δεξιοτεχνικό. κι εσύ βάλ΄τον καλά μέσα στο μυαλό σου. Ότι μαζί γεννήθηκαν θεοί και άνθρωποι θνητοί.

Joachim Wtewael, 1605, TO ΧΡΥΣΟ ΓΕΝΟΣ

Πρώτα- πρώτα, οι αθάνατοι που κατοικούν στα Ολύμπια παλάτια, δημιούργησαν το χρυσό γένος των ομιλούντων ανθρώπων. Αυτοί υπήρχαν την εποχή όπου στα ουράνια βασίλευε ο Κρόνος. Ως θεοί, ζούσαν, έχοντας ξέγνοιαστη ψυχή, χωρίς κάνενα κόπο και βάσανα. κι ούτε του έυρισκαν τα φοβερά γηρατειά, αλλά πάντοτε, με πόδια και χέρια νεανικά, διασκέδαζαν σε συμπόσια, έξω απ΄όλες τις συμφορές και πέθαιναν σαν να τους έπαιρνε ο ύπνος. Και είχαν απ΄όλα τα καλά. η ζωοδότρα γη έφερνε από μόνη της καρπούς, πολλούς και άφθονους κι εκείνοι, με συνείδηση και πραότητα, μοιράζονταν τα έργα τους μέσα στα πολλά αγαθά. Πλούσιοι σε πρόβατα και αγαπητοί στους μακάριους θεούς. ΄Οταν όμως αυτό το γένος το εσκέπασε η γη, εκείνοι έγιναν πνεύματα θεϊκά, διότι έτσι το θέλησε ο μέγας Ζευς. είναι αγαθοί, βρίσκονται πάνω στη γή, φύλακες των θνητών ανθρώπων και παρακολουθούν το δίκαιον και τα απάνθρωπα έργα, με σώμα αέρινο, παντού γυρνώντας σ΄ολόκληρη τη γη, και μοιράζοντας πλούτη . Αυτό είναι το βασιλικό αξίωμα που κατέχουν.


Lucas Cranach the Elder, c. 1527-35,TO TEΛΟΣ ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

΄Υστερα, αυτοί που κατοικούν στα Ολύμπια παλάτια, εδημιούργησαν δεύτερο γένος, κατώτερο από το πρώτο, το ασημένιο, αλλά ούτε στο σώμα ούτε στον νού έμοιαζε με το χρυσό. Εκατό χρόνια ανατρεφόταν το παιδί πλάι στη στοργική του μητέρα, με το μυαλό μικρού παιδιού, παίζοντας μέσα στο σπίτι. Αλλ΄όταν έμπαινε στην εφβεία και στην ακμή της ήβης, έφθανε, λίγο καιρό ζούσε πιά υποφέροντας απ΄την ανοησία του. Γιατί δεν μπορούσαν, την αλαζονεία να κρατήσουν μακριά ο ένας απ΄τον άλλον, ούτε ήθελαν να λατρεύουν τους θεούς, κι ούτε να προσφέρουν θυσίες πάνω στους ιερούς βωμούς των μακαρίων, όπως είναι καθιερωμένο στους ανθρώπους κατά τα έθιμά τους. Αυτούς λοιπόν έπειτα, τους εσκέπασε ο Ζεύς, ο γυιός του Κρόνου, χολωμένος , επειδή δεν απέδιδαν τιμές στους μακαρίους θεούς που κατέχουν τον ΄Ολυμπο. ΄Οταν όμως και αυτό το γένος το εσκέπασε η γη, αυτοί ονομάσθηκαν μακάριοι και υποχθόνιοι θνητοί, δεύτεροι στην ιεραρχία, έχοντας όμως την τιμή αυτή να τους ακολουθή.


ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ, Wikimedia Commons.,Thesupermat
                         Trésor de Blanot musée archéologique Dijon France

Και ο Ζευς ο πατέρας, εδημιούργησε άλλο, τρίτο γένος ανθρώπων που μπορούσαν να ομιλούν, το χάλικινο, που δεν έμοιαζε σε τίποτε με το ασημένιο, από μελιά, φοβερό και δυνατό. Τους ενδιέφεραν μόνο τα έργα του ΄Αρη, που φέρνουν θλίψεις και αλαζονεία. Δεν έτρωγαν καθόλου ψωμί, στα στήθεια τους είχαν σκληρή ψυχή, σαν το διαμάντι, κι ήταν απρόσιτοι. είχαν μεγάλη δύναμι, κι ακαταμάχητα χέρια φύτρωναν από τους ώμους στα στιβαρά τους μέλη. Τα όπλα τους ήταν χάλκινα και χάλκινα τα σπίτια τους και όλα τα έφτιαχναν από χαλκό, καθώς ο μαύρος σίδηρος δεν υπήρχε . Μα και αυτοί από τα ίδια τους τα χέρια σκοτωμένοι, κατέβηκαν άσημοι και άγνωστοι στην μουχλιασμένη κατοικία του παγερού του ΄Αδη. κι ήρθεν ο μαύρος Θάνατος, έστω κι  αν ήσαν φοβεροί  και το λαμπρό φως του ΄Ηλιου άφησαν ξοπίσω τους.

Ο Αχιλλέας σέρνει τον νεκρό Έκτορα στο άρμα του. Μελανόμορφη λήκυθος, 490 π.Χ. από την Ερέτρια. Μουσείο του Λούβρου
                         

΄Οταν όμως και αυτό το γένος το εσκέπασε η γη, άλλο γένος πάλι, το τέταρτο, πάνω στην Γαία, την πολυθρέφτρα, δημιούργησε ο Ζευς, ο γιός του Κρόνου, πιό δίκαιο και  πιό ανδρείο, το θείο γένος των ηρώων ανδρών, που ονομάζονται ημίθεοι, το προηγούμενο γένος από εμάς, πάνω στην απέραντη γη. ΄Ομως αυτούς τους αφάνισε ο άθλιος ο πόλεμος και οι σκληρές οι μάχες, άλλους στη Θήβα μπροστά, την επτάπυλη, τη γή του Κάδμου, καθώς πολεμούσαν για τα κοπάδια του Οιδίποδα, κι άλλους όταν τους έφερε με τα πλοία στην Τροία, επάνω απ΄την απύθμενη θάλασσα, για χάρη της Ελένης της ομορφομάλλας. Εκεί άλλους το τέλος του θανάτου τους εκάλυψε και άλλους , ο πατέρας Ζευς, ο γυιός του Κρόνου, αφού τους έδωσε κατοικία και τα μέσα για να ζήσουν, τους εγκατέστησε χωριστά απ΄τους ανθρώπους στα πέρατα της γης. Και αυτοί κατοικούν έχοντας ξέγνοιαστη καρδιά, στα Νησιά των Μακάρων, κοντά στο βαθυστρόβιλο Ωκεανό, ήρωες ευτυχείς, στους οποίους τρεις φορές τον χρόνο , δίνει γλυκούς καρπούς η ζωοδότρα γή. Μακρυά από τους αθανάτους, σ΄αυτούς βασιλεύει ο Κρόνος. Διότι τον  απελευθέρωσε ο πατέρας των θεών και ανθρώπων. Κι έδωσε και σ΄αυτούς, που βρίσκονται στα πέρατα του κόσμου, τιμή και δόξα.

 
Virgil_Solis, Σιδηρούν γένος


΄Επειτα πάλι, έπλασεν ο παντεπόπτης Ζευς, άλλο γένος ανθρώπων, το πέμπτο, που γεννήθηκε πάνω στην πολυθρέφτα γή.
΄Αχ! μακάρι να μην γεννιόμουνα τώρα εγώ, στην πέμπτη γενιά των ανθρώπων, αλλά ή πρωτύτερα να πέθαινα, ή αργότερα να γεννιόμουν. Γιατί τώρα ζη το σιδερένιο γένος κι ούτε την ημέρα παύουν ο κάματος και τα βάσανα, ούτε την νύχτα σταματούν να αφανίζονται οι άνθρωποι. Γιατί οι θεοί τους δίνουν έγνοιες δυσβάστακτες. Παρ΄όλ΄αυτά και σ΄αυτούς τα καλά θα είναι ανακατεμένα με τα κακά. Αλλά ο Ζευς θα εξολοθρεύση κι΄αυτήν τη γενιά των θνητών ανθρώπων, τότε, όταν αρχίσουν να γεννιούνται με λευκούς κροτάφους. Ούτε ο πατέρας θα μοιάζη  με τα παιδιά του, αλλά ούτε και τα παιδιά με τον πατέρα τους. Ούτε ο ξένος θα είναι αγαπητός σ΄αυτόν που τον φιλοξενεί, ούτε ο φίλος στον φίλο κι ούτε ο αδελφός στον αδελφό, όπως ήταν πρώτα. Κι ακόμη, όταν γεράσουν οι γονείς, τα παιδιά τους δεν θα τους τιμούν. Και θα τους βρίζουν με λόγια βαρειά, οι ανόητοι, καθώς δεν θα γνωρίζουν την θεία τιμωρία. Κι ούτε θ΄ανταποδίδουν στους γέρους γονιούς τους , όσα αυτοί εξόδεψαν για την ανατροφή τους. Θα παίρνουν στα χέρια τους το δίκαιο κι ο ένας την πόλι του άλλου θα αφανίζη. Καμμιά τιμή δεν θα έχη πιά, αυτός που σέβεται τον όρκο του, ούτε ο δίκαιος, ούτε ο αγαθός και περισσότερο θα τιμήσουν οι άνρθωποι τον κακούργο και τον υβριστή. Το δίκαιο θα βρίσκεται στην δύναμι των χεριών  κι ο σεβασμός δεν θα υπάρχη. Και θα βλάπτη ο κακός τον άνδρα τον γενναιότερο με λόγια άδικα, για τα οποία θα παίρνη και όρκο. Κι΄όλους τους αξιολύπητους ανθρώπους, θα τους ακολουθή ο φθόνος ο κακόγλωσσος, ο κακεντρεχής, με την όψι την τρομερή. Και τότε, η Αιδώς και η Νέμεσις θα παρατήσουν την πλατειά γή και κρύβοντας με τα λευκά τους πέπλα την πανέμορφη μορφή τους, θα φύγουν προς τον ΄Ολυμπο, να σμίξουν με τους αθανάτους, εγκαταλείποντας τους ανθρώπους. Για τους θνητούς θα μείνουν μόνο οι άθλιες θλίψεις. Και για το κακό αυτό δεν θα υπάρχη γιατρειά.
..................................
ΗΣΙΟΔΟΣ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ 
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ :ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΓΟΝΙΔΕΛΛΗΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ:
ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΑ ΗΣΙΟΔΕΙΑ ΓΕΝΗ 

ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΗΣΙΟΔΕΙΑ ΓΕΝΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου