Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013

Anna Perenna, η Θεά των Ρωμαίων.







Της Αγίας ΄Αννης σήμερα, πολλές  Αννούλες γιορτάζουν. Στο διάβα της ιστορίας με πρώτη την μητέρα της Παναγίας, σημαντικές γυναίκες έφεραν το όνομα αυτό, από πριγκίπισσες και αυτοκράτειρες , μέχρι προσωπικότητες του πνεύματος και της τέχνης, όχι μόνο στην Ελλάδα , αλλά και σε πολλές χώρες του σύγχρονου κόσμου. ΄Εγιναν  ηρωίδες λογοτεχνικών βιβλίων, θεατρικών έργων, μούσες ποιητών αλλά και σύμβολα του κόσμου του θεάματος. Το όνομα θεωρείται Εβραϊκό και προέρχεται από το Χάνα που σημαίνει "εύνοια και χάρη " αλλά και "δόξα" σύμφωνα με το λεξικό της Οξφόρδης.
Δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν όμως , την Anna Perenna (Αέναη) της  ρωμαικής μυθολογίας,  που λατρεύτηκε στην Ελληνική Σικελία , αλλά και στην Ρώμη.  Η  Anna Perenna ήταν  η  θεότητα του αέναου κύκλου  του έτους ή του "δαχτυλίδιού"  της χρονιάς .¨Ηταν επίσης θεά της αφθονίας και των τροφίμων. Σϋμφωνα με τον Βιργίλιο και Οβίδιο, ήταν αδελφή και έμπιστη της Διδούς, βασίλισσας της Καρχηδόνας.




Σηματοδοτούσε την πρώτη πανσέληνο του έτους , στο αρχαίο ρωμαικό σεληνιακό ημερολόγιο ( 15 Μαρτίου) όταν ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του έτους. Ο Μακρόβιος λέει ότι οι προσφορές που γίνονταν ήταν ut annare perannareque liceat  δηλαδή για μια καλή χρονιά από την αρχή μέχρι το τέλος. Επίσης ο Ιωάννης Lawrencium Lido, συγγραφέας ελληνικής καταγωγής, με άρθρα σχετικά με την αρχαιολογία, λέει ότι οι θυσίες και οι προσευχές αποσκοπούσαν στην εξασφάλιση ενός ευημερούντος έτους. Ο Οβίδιος αναφέρει πολύ ζωντανά μια περιγραφή του εορτασμού με γλέντι και ακολασία στην ύπαιθρο, όπου ήταν στημένες καλύβες με κλαδιά όπου τα αγόρια ξάπλωναν δίπλα στα κορίτσια ώστε η Hannah  τα τους χορηγήσει μεγάλη διάρκεια ζωής, για να πίνουν πολλά ποτήρια κρασιού. Ο Οβίδιος λέει επίσης ότι η Αννα ήταν η ίδια που εμφανίζεται στην Αινειάδα του Βιργιλίου, ως αδελφή της Διδούς , βασίλισσας της Καρχηδόνας. 
 
O τραγικός θάνατος της Διδούς   Gurercino (1591–1666)
Αφού πέθανε με τραγικό τρόπο η Διδώ  στην Καρχηδόνα κατόπιν επίθεσης από τους Νουβίους η ΄Αννα αναγκάστηκε να φύγει. Επιβιβάστηκε σε ένα πλοίο και αρχικά κατέφυγε στην Μάλτα υπό την προστασία του βασιλιά Bato, για να μην πέσει στα χέρια του αδελφού της Πυγμαλίωνος. Ναυάγησε στις ακτές του Λάτσιο στην Ιταλία , όπου έτυχε θερμής υποδοχής από τον Αινεία, αλλά η παραμονή της εκεί προκάλεσε την ζήλια της συζύγου του  Λαβίνιας, η οποία επινόησε σχέδιο εναντίον της. Η Διδώ εμφανίστηκε σ΄αυτήν σε όνειρο και τη συμβούλεψε να φύγει από το σπίτι . Φοβούμενη για την ζωή της έφυγε βιαστικά στη διάρκεια της νύχτα και έπεσε στα νερά της Numico.  Kai με το όνομα Ana Perena , έγινε μια νύμφη του ποταμού. Οι ντόπιοι κάτοικοι άρχισαν σύντομα  να την τιμούν  με υπαίθριες γιορτές και τραγούδια..

Σε μια δεύτερη ιστορία, ο Οβίδιος αναφέρει  ότι κάποιοι ταυτίζουν  την Ana Perena Σελήνη με την Θέμιδα, την Ιώ, κόρη του Ινάχου ή Αμάλθεια. Αλλά αναφέρει πως το πιο σίγουρο είναι ότι κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των ρωμαίων πληβείων το 494 π. Χ  όταν το φαγητό τελείωνε μια ηλικιωμένη γυναίκα που ονομαζόταν ‘Αννa προετοίμαζε φαγητό και το μετέφερε στους επαναστάτες κάθε πρωί. Αναγνωρίζοντας την προσφορά της οι πληβείοι της έφτιαξαν άγαλμα και την λάτρευαν ως θεά.

Giovanni Battista Tiepolo


Σε μια τρίτη ιστορία ο Οβίδιος λέει,  ότι λίγο μετά που η ΄Αννα έγινε θεά, της ζήτησε ο ΄Αρης να πείσει την Αθηνά ν΄ανταποκριθεί στην αγάπη του . Η ΄Αννα πήρε την μορφή της Αθηνάς και εμφανίστηκε στον ΄Αρη. Αλλά όταν ο ΄Αρης πήρε την υποτιθέμενη νύφη στο δωμάτιό του, σηκώνοντας το πέπλο της διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν η Αθηνά, αλλά η ΄Αννα , η οποία του  χαμογέλασε με περιφρόνηση.

Αυτός ο μύθος έδωσε αφορμή στους ανθρώπους να  λένε χονδροειδή αστεία  και να  τραγουδούν αθυρόστομα τραγούδια  προς τιμήν της. Καθώς η γιορτή της θεάς έπεσε στον μήνα του ΄Αρη, ήταν λογικό να συνδέονται, σε κάποιες γιορτές του χρόνου, όπως αυτές  των εταίρων. Οι τόποι λατρείας της ήταν στην Μεσσήνη της  Σικελίας όπου το 1899 βρέθηκαν επιγραφές αφιερωμένες στην ΄Αννα και στον Απόλλωνα και στη Ρώμη, όπου μια κρήνη  που ήταν αφιερωμένη στην θεά ήρθε στο φως το 1999.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου