Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

Κρατσάιζεν Καρλ (1794–1878) Ο ζωγράφος των αγωνιστών του ’21


Ο φιλέλληνας Καρλ Κρατσάιζεν, ένας αυτοδίδακτος ζωγράφος, ήταν ο άνθρωπος που γνώρισε από κοντά τους ηρωικούς αγωνιστές, σχεδίασε τη μορφή τους και αφού τους απαθανάτιζε ζητούσε να βάλουν την υπογραφή τους στο έργο του ως πιστοποιητικό αυθεντικότητας. Σιγά σιγά δημιούργησε ένα πάνθεον αθανάτων. Ανάμεσά τους πυρπολητές, καπεταναίοι, οπλαρχηγοί και προεστοί. Σήμερα μια σειρά από λιθογραφίες μας επιτρέπουν να γνωρίζουμε την αληθινή όψη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, του Νικηταρά, του στρατηγού Μακρυγιάννη, του Ανδρέα Μιαούλη, του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου αλλά και των Τομπάζη, Κουντουριώτη, Ζαΐμη, Σισίνη και πολλών άλλων αγωνιστών. Ο υπολοχαγός Καρλ Κρατσάιζεν βρέθηκε στην Ελλάδα ως εθελοντής στο βαυαρικό εκστρατευτικό σώμα, ενώ παράλληλα κατέγραφε με τον δικό του τρόπο τις εξελίξεις στα μέτωπα του αγώνα.
Έφτασε στην Ελλάδα το 1826 και άρχισε να αποτυπώνει τις εικόνες και τα πρόσωπα που έβλεπε άλλοτε στο Ναύπλιο, τα Αμπελάκια Σαλαμίνας, την Κόρινθο και την Αττική με κορυφαία ίσως αναφορά τη Μάχη στον Ανάλατο. Είχε μάλιστα συμμετάσχει στην πολιορκία της Αθήνας και της Ακρόπολης (Μάρτιος – Απρίλιος 1827). Στη διάρκεια αυτής της μάχης σκοτώθηκε ο Καραϊσκάκης, το πρόσωπο του οποίου σχεδίασε λίγο πριν τον κτυπήσει το μοιραίο βόλι. Συνολικά σχεδίασε 91 έργα, ανάμεσά τους υδατογραφίες, τοπία, αρχαιότητες, πολεμικές συνθέσεις και βέβαια οι προσωπογραφίες των πρωταγωνιστών του 21. Τα περισσότερα έργα έγιναν με μολυβί και σε χαρτί μικρού μεγέθους.

 Επιστρέφοντας στη Γερμανία ο Κράτσαϊζεν λιθογράφησε τα σχέδιά του και τα κυκλοφόρησε, από το 1827 έως το 1831, σε επτά λευκώματα με το γενικό τίτλο Bildnisse ausgezeichneter Griechen und Philhellenen nebst einigen Ansichten und Trachten. Nach der Natur gezeichnet und herausgegeben von Karl Krazeisen (Προσωπογραφίες των διασημοτέρων Ελλήνων και Φιλελλήνων, μαζί με μερικές απόψεις και ενδυμασίες σχεδιασμένες εκ του φυσικού και δημοσιευμένες από τον Καρλ Κράτσαϊζεν). Το καθένα από αυτά περιείχε 3- 4 πορτρέτα και ένα ή δυο ελληνικά τοπία. Τα λευκώματα έγιναν πολύ δημοφιλή την εποχή εκείνη, εν είδει πολεμικής ανταπόκρισης, και παρά το λιτό και σχετικά απλοϊκό τους χαρακτήρα αποτέλεσαν βάση για πολλά πορτρέτα των επαναστατών που εμφανίστηκαν αργότερα.

Κρατσάιζεν Καρλ - Το Παλαμήδι με �να τμήμα του Ναυπλίου.
Κρατσάιζεν Καρλ - Το Παλαμήδι με ένα τμήμα του Ναυπλίου.
Στις εικόνες αυτές μετέπειτα βασίστηκαν κορυφαίοι ζωγράφοι όπως ο Πίτερ Φον Ες και ο Θόδωρος Βρυζάκης. Στο πέρασμα του χρόνου τα έργα του έπεσαν στη λήθη και ξεχάστηκαν μέχρι το γύρισμα του αιώνα, όταν κάπου στα 1900 ένας κληρονόμος του Βαυαρού ζωγράφου ενημέρωσε για το μοναδικό αυτό αρχείο τον Νικόλαο Γύζη, ο οποίος του συνέστησε να το παραχωρήσει στο Μουσείο των Αθηνών.
 Πιο συγκεκριμένα, μετά τον θάνατο του Κρατσάιζεν, το 1878, η συλλογή πέρασε στα χέρια της κόρης του Μαρίας, την οποία μετέπειτα κληρονόμησε ο σύζυγός της Ιον Φετώφ, καθηγητής ρωσικής καταγωγής, ο οποίος δίδασκε στο Βερολίνο και μετά στο Γαλάτσι της Ρουμανίας.
Ήταν πλέον Φεβρουάριος του 1926, όταν ο κληρονόμος της συλλογής κατέθεσε το ιστορικό της και ενημέρωσε επίσημα το ελληνικό προξενείο στο Γαλάτσι. Λίγο καιρό αργότερα με ένα άρθρο του ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου προέτρεπε την ελληνική κυβέρνηση να αγοράσει το κληροδότημα. Έτσι τελικά έναντι 200.000 δραχμών τα έργα του Κρατσάιζεν επέστρεψαν στον τόπο όπου είχε εμπνευστεί τη δημιουργία τους και δόθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη.
Πηγή
  • Ένθετο περιοδικό « Επτά Ημέρες », Εφημερίδα, Καθημερινή 25 Μαρτίου 2003, (Μαριλένα Κασιμάτη). 
  • Αργολική αρχειακη βιβλιοθήκη ιστορίας και Πολιτισμού 

  • Ναός Απόλλωνος, αρχαία Κόρινθος

    Ανδρέας Ζαΐμης (1791 - 4 Μαΐου 1840 Έλληνας αγωνιστής του 1821, γόνος της ιστορικής οικογένειας των Ζαίμηδων που διετέλεσε αργότερα πρωθυπουργός της νεοσύστατης Ελλάδας.
    Κίτσος Τζαβέλλας

                      ( Σουλιώτης αγωνιστής, μετέπειτα στρατηγός, υπουργός και πρωθυπουργός)

    Γεώργιος Καραϊσκάκης
                           Γεννήθηκε στο    Μαυρομμάτι Καρδίτσης ή σύμφωνα με άλλες πηγές σε ένα      μοναστήρι στη Σκουληκαριά Άρτας.Αρματωλός και στρατηγός της επανάστασης.

    Γεώργιος Μαυρομιχάλης
                 Μανιάτης φιλικός και αγωνιστής ,γιός του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Φέρεται ως ένας από τους δολοφόνους του Ι. Καποδίστρια και για το λόγο αυτό εκτελέστηκε.


    Κωνσταντίνος Νικοδήμος.Πυρπολητής και συγγραφέας της ιστορίας των Ψαρών. Ψαριανός αγωνιστής του 1821, τελειοποίησε το πυρπολικό και πήρε μέρος στη ναυμαχία δίπλα στο  Τρίκερι  και στη ναυμαχία της Λέσβου, όπου έκαψε τουρκική κορβέτα. Μετά την απελευθέρωση παρέμεινε στο ναυτικό, εκλέχτηκε μέλος στο Συμβούλιο της Επικρατείας και γερουσιαστής. Ανέλαβε πολλές φορές υπουργός των ναυτικών.

    Γεώργιος Κουντουριώτης
                          Υδραίος,  πρόεδρος του Νομοτελεστικού στο Μεσολόγγι, το 1824. Επί Καποδίστρια διετέλεσε μέλος του Πανελληνίου, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε γερουσιαστής, σύμβουλος Επικρατείας και υπουργός Ναυτικών. Το 1848 διορίστηκε στην θέση του πρωθυπουργού.

     Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς ή Τουρκοφάγος  από την Νέδουσα Ταϋγέτου, ανηψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
    Κων/νος Κανάρης
     Ο Κωνσταντίνος Κανάρης, Ψαριανός , ναύαρχος και πολιτικός ,  πέντε φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.

    Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
                      Αρχιστράτηγος και ηγετική μορφή της επανάστασης, από το Λιμποβίτσι Καρύταινας, πολιτικός πληρεξούσιος, σύμβουλος της Επικράτειας. Έμεινε γνωστός και ως Γέρος του Μοριά.


    Ιάκωβος Τομπάζης
                                            Ο  πρώτος ναύαρχος του Υδραϊκού στόλου.


    Ιωάννης Μακρυγιάννης ( από το Κροκυλείο Δωρίδας, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 21, στρατιωτικός και πολιτικό πρόσωπο μετά τη δημιουργία του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Ήταν επίσης αυτοδίδακτος και οψιμαθής συγγραφέας απομνημονευμάτων.
    Γεώργιος Σισίνης
                        ( Πρόκριτος της Γαστούνης Ηλείας, Φιλικός.Κήρυξε την επανάσταση στην Ηλεία)

    Ανδρέας Μιαούλης
                        ( Υδραίος καπετάνιος, διοικητής και ναύαρχος του ελληνικού στόλου)

    Πρόσφυγες του Αγώνα στην Αίγινα.
    Σπίτι στην Αίγινα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου