ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ ΤΟΥ ΓΥΓΗ

ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ ΤΟΥ ΓΥΓΗ

Πλάτωνος «Πολιτεία»

βιβλ. B', ΤΝΘ', δ'.

 [Θα ήταν μάλιστα η εξουσία
για την οποία λέω τέτοια,
εάν αποκτούσαν αυτοί δύναμη
όπως εκείνη που λένε οτι κάποτε
απέκτησε (ο Γύγης) ο πρόγονος του Λυδού.]

[Ήταν λοιπόν αυτός βοσκός λένε
μισθωμένος στον τότε άρχοντα της Λυδίας,
και μετά απο πολλή καταιγίδα που έγινε
και σεισμό,
ράγησε κάποιο (μέρος) της γης
και έγινε ένα χάσμα στον τόπο στον οποίο έβοσκε.]
[Εκείνος μόλις είδε και θαύμασε (το χάσμα)
κατέβηκε
και είδε και άλλα
τα οποία αναφέρουν ως αξιοθαύμαστα
και άλογο χάλκινο,
κοίλο,
που είχε μικρά παράθυρα,
απο τα οποία αφου έσκυψε μέσα
είδε έναν που ήταν νεκρός,
ο οποίος φαινόταν μεγαλύτερος απο άνθρωπο,
σε αυτόν δεν είδε τίποτε άλλο,
εκτός απο το οτι στο χέρι του
ήταν ένα χρυσό δαχτυλίδι
το οποίο αφου πήρε (ο Γύγης),
βγήκε (απο το χάσμα).]
[Όταν έγινε η συνάντηση των βοσκών ως συνήθως,
για να πουν
όπως κάθε μήνα στο βασιλιά
τα σχετικά με τα ζώα,
πήγε και εκείνος
έχοντας το δαχτυλίδι ·]
[Ενώ καθόταν λοιπόν μαζί με τους άλλους
έτυχε να περιστρέψει την σφενδόνη
(το πρόσθιο μέρος με πέτρα ή χάραξη) του δαχτυλιδιού
προς το μέρος του εαυτού του,
στο εσωτερικό του χεριού,
και μόλις συνέβη αυτό αφανής αυτός έγινε για όσους κάθονταν δίπλα του,
και συζητούσαν σαν να είχε φύγει.]
[Και εκείνος θαύμαζε (απορούσε)
και πάλι ψηλαφώντας το δαχτυλίδι
έστρεψε προς τα έξω την σφενδόνη,
και στρέφοντάς την, έγινε φανερός.]
 
[Και αφου εννόησε αυτό,
αποπειράθηκε να πειραματιστεί εάν το δαχτυλίδι  έχει αυτή την δύναμη,
και του συνέβαινε το ίδιο,
στρέφοντας προς τα έσω την σφενδόνη,
αφανής γινόταν,
ενώ προς τα έξω, εμφανής ·]
[συνειδητοποιώντας το
ευθύς κατάφερε να πείσει τους αγγελιοφόρους
να συμπεριληφθεί σε αυτούς που θα πήγαιναν στο βασιλιά,
και όταν ήρθε
και διέπραξε μοιχεία με τη γυναίκα του,
του επιτέθηκε με την βοήθειά της
και σκότωσε τον βασιλιά
και την εξουσία έτσι κατέλαβε.]
 

Aπόδοση Ελευθέριος Παλιγγίνης

http://hliaion.blogspot.gr/2010/06/blog-post_25.html

 Την εξαιρετικά συνοπτική αυτή ιστορία διηγείται ο Γλαύκων, σαν δικηγόρος που αγορεύει με βάση τη «δικογραφία», αμφισβητώντας τη θέση του Σωκράτη ότι η δικαιοσύνη, ως έμφυτο αγαθό, αντιπροσωπεύει την ενεργή προδιάθεση του ανθρώπου να συμπεριφέρεται δίκαια προς τους συνανθρώπους του (Vlastos, 1994: 171). Αντίθετα, ο αδελφός του Πλάτωνα, μεταφέροντας απόψεις που ευδοκιμούσαν στους κύκλους των σοφιστών της εποχής, επικαλείται την παραδειγματική ιστορία του Γύγη, για να δείξει ότι κανείς άνθρωπος δεν είναι από τη φύση του δίκαιος, και ότι ασκεί τη δικαιοσύνη εξαιτίας του φόβου της τιμωρίας. Τόσο ο δίκαιος όσο και ο άδικος, αν είχαν το μαγικό δαχτυλίδι του Γύγη, που θα τους εξαφάνιζε από τη θέα των άλλων, θα προέβαιναν σε κάθε είδους έγκλημα και αδικία χωρίς κανέναν ενδοιασμό.http://www.epea.gr