Paul Alfred de Curzon, (c.1840-1859) |
Υπάρχει
πιο ενδιαφέρον θέμα για τον άνθρωπο απο την ενσάρκωση της ψυχής του
μέσα στο σώμα; Ο γρίφος αυτός αφορά όλους μας, αφου καθένας μας μετέχει
λόγω της διπλής του φύσης, στο δράμα αυτό, που έχει περιγραφεί απο τους
Ορφικούς έξι αιώνες π.Χ. όταν εκείνοι ταύτιζαν το "σώμα" με το "σήμα",
δηλαδή με τον τάφο (βλ. Πλάτωνος "Γοργίας" 493 Α, "Φαίδων" 32 Β,
"Κρατύλος" 400 C, Πλωτίνου "Εννεάδες" IV, 8, 1, Φιλολολάου Απόσπ. 15 D,
Μάξιμος Τύριος "Φιλοσοφούμενα" V 25).
Ιδιαιτέρως όμως ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος (Πυθαγόρειος) μας κληροδότησε έντονο φως σχετικά με αυτό. Στα πλήρη εσωτερισμού Έπη του επέτρεψε να φανούν πολλά στοιχεία της μυστικής διδασκαλίας του Τάγματος και τα οποία μας εξομολογείται με καταπληκτική ακρίβεια. Παρ' ό,τι διασώθηκαν μόνο σκόρπια αποσπάσματα των έργων του, είναι αρκούντως σαφή ώστε μας διαμορφώνουν συγκεκριμένη απόλυτα ρεαλιστική εικόνα των θεωριών.
Ιδού ένα απόσπασμα απο τους "Καθαρμούς" του, αρκετά σαφές: "Aπό ποιές τιμές, απο ποιο ύψος ευδαιμονίας έπεσα, λέει η ανθρώπινη ψυχή, για να αρχίσω πλάνητα βίο εδώ κάτω στη γη, μεταξύ των θνητών, αλυσοδεμένη στην ύλη. Έκλαιγα και οδυρόμουν και μοιρολογούσα όταν αισθάνθηκα τον εαυτό μου σε τοπίο ασυνήθιστο. Η θεότητα με είχε καλύψει με ένα περίεργο περίβλημα απο σάρκα" (αποσπ. 118, 119, 125).
"Ναι, πέσαμε μέσα σε αυτό το σπήλαιο...", θα επαναλάβουν ακόμη οι Εμπεδοκλής (αποσπ. 120), Πορφύριος ("Περί του εν Οδυσσεία των Νυμφών Άντρου" 8) και Πλωτίνος ("Εννεάδ". IV, 84), κάνοντας λόγο για την τύχη των ενσαρκωμένων ψυχών στην Γη, σε σύγκριση με τις ακτινοβόλους περιοχές των ουρανίων χώρων.
Ιδιαιτέρως όμως ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος (Πυθαγόρειος) μας κληροδότησε έντονο φως σχετικά με αυτό. Στα πλήρη εσωτερισμού Έπη του επέτρεψε να φανούν πολλά στοιχεία της μυστικής διδασκαλίας του Τάγματος και τα οποία μας εξομολογείται με καταπληκτική ακρίβεια. Παρ' ό,τι διασώθηκαν μόνο σκόρπια αποσπάσματα των έργων του, είναι αρκούντως σαφή ώστε μας διαμορφώνουν συγκεκριμένη απόλυτα ρεαλιστική εικόνα των θεωριών.
Ιδού ένα απόσπασμα απο τους "Καθαρμούς" του, αρκετά σαφές: "Aπό ποιές τιμές, απο ποιο ύψος ευδαιμονίας έπεσα, λέει η ανθρώπινη ψυχή, για να αρχίσω πλάνητα βίο εδώ κάτω στη γη, μεταξύ των θνητών, αλυσοδεμένη στην ύλη. Έκλαιγα και οδυρόμουν και μοιρολογούσα όταν αισθάνθηκα τον εαυτό μου σε τοπίο ασυνήθιστο. Η θεότητα με είχε καλύψει με ένα περίεργο περίβλημα απο σάρκα" (αποσπ. 118, 119, 125).
"Ναι, πέσαμε μέσα σε αυτό το σπήλαιο...", θα επαναλάβουν ακόμη οι Εμπεδοκλής (αποσπ. 120), Πορφύριος ("Περί του εν Οδυσσεία των Νυμφών Άντρου" 8) και Πλωτίνος ("Εννεάδ". IV, 84), κάνοντας λόγο για την τύχη των ενσαρκωμένων ψυχών στην Γη, σε σύγκριση με τις ακτινοβόλους περιοχές των ουρανίων χώρων.
Πάραυτα η κατερχόμενη ψυχή στην σκοτεινή φυλακή της ύλης, είναι αθάνατη, αφού μετέχει ενός μέρους του στοιχείου των αθανάτων.
Κατά την στιγμή της καθόδου της η ψυχή -η οποία έχει χάσει τις πτέρυγές της-, πίνει το νερό της λήθης, βεβαιώνει ο Μακρόβιος στο "Ενύπνιο του Σκιπίωνα" (Ι, 12) και το επαναλαμβάνει ο Συνέσιος στο περί ονείρων έργο του.
Συνεπώς
ξεχνά τις περισσότερες πραγματικότητες του πνευματικού κόσμου τις
οποίες γνώρισε. Μα αυτή η λήθη δεν είναι παντοτινή. Η ψυχή θα εκδηλώνει
πάντοτε νοσταλγία για την καταγωγή της και θα διατηρεί μία μυστηριώδη
έλξη, που θα την προτρέπει να τείνει προς τον ουρανό, με τον ισχυρό πόθο
της να ξανακερδίσει την χαμένη της πατρίδα.
Ο Πλάτων στον "Φαίδωνα" (XXVII) ξεκαθαρίζει οτι η ψυχή που έχει πέσει στην σάρκα μοιάζει με μεθυσμένο άνθρωπο, που η κατάσταση αυτή τον κάνει να μην έχει συναίσθηση της αξίας του και της αξιοπρέπειάς του.
Ο Πλωτίνος στην IV "Εννεάδα" περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο της ζωής των δεσμευμένων ψυχών: "Ζουν" λέει, "βίο αμφίβιο, μοιρασμένο τόσο μεταξύ των άνω όσο και μεταξύ των κάτω. Άλλες περισσότερο απορροφημένες απο τον πνευματικό κόσμο, έτερες δεμένες με τις γήινες ασχολίες τους".
Ώστε όλες οι ψυχές δεν έχουν την ίδια συνείδηση της κατάστασής τους. Η ψυχή όταν κατέλθει, συσκοτίζεται και βαραίνει, έτσι γεμίζει άγνοια και κακία. Ζει υποτυπωδώς μέσα σε μια ατμόσφαιρα που της είναι ενοχλητική και στην οποία δεν είναι συνηθισμένη.
Μα,
γιατι λέμε γέννηση αυτή την κάθοδο; Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί
στην επιλογή των όρων, όταν πρόκειται για τέτοια θέματα! Αυτό δεν μπορεί
να είναι μία αρχή, μία γέννηση, αφού πρόκειται απλά για μια αλλαγή
κατάστασης, μία παροδική αλλαγή, που έχει επιβληθεί σε ένα ον το οποίο
ήδη υπάρχει: απλώς περιβάλλεται με ένα ρούχο που του επιβάλλει η Μοίρα.
Πάλι ο Εμπεδοκλής σε αυτό το σημείο, θα μας μιλήσει χωρίς ασάφεια. "Ανόητοι είναι", γράφει στο Περί Φύσεως έργο του (απόσπ. 11-12), "όλοι όσοι στερούνται ευρύτητας αντίληψης και φαντάζονται συνεχώς οτι εκείνο που δεν υπήρχε μπορεί να έλθει ξαφνικά σε ύπαρξη και οτι κάτι το οποίο υπήρχε είναι δυνατόν να χαθεί απότομα, ή να υποστεί την παραμικρή φθορά, αφού όπως είναι αδύνατον κάτι να προκύψει απο το μηδέν, είναι το ίδιο αδύνατον και παράλογο κάτι που υπήρχε να πάψει να υπάρχει κάποια στιγμή. Γιατι εκείνο που υπάρχει θα εξακολουθεί να υπάρχει όπου και αν το τοποθετήσουμε".
Αλλού αναφέρει (απ. 8) : "Θα σας πω ακόμη και το εξής: Ούτε είσοδος στην ύπαρξη υπάρχει, ούτε αληθής θάνατος. Μόνο μείξη είναι εκείνου και μεταβολή αυτού που υπέστη την μείξη. Γέννηση είναι μόνο ένα όνομα που δίδεται απο τους ανθρώπους στο φαινόμενο αυτό".
Αυτή
ήταν η διδασκαλία του Τάγματος, αυτή είναι η αποκάλυψη που παρείχε στα
μέλη του. Ώστε η γέννηση εδώ κάτω, είναι μόνο ένα περιστατικό όπως πολλά
άλλα, για την ιστορία της ψυχής μας, η οποία είναι Αθάνατη όπως οι
θεοί, και άφθαρτη. Η κάθοδος αυτή στον "υποσελήνιο κόσμο", αποτελεί μία
απο τις αναγκαίες καθόδους της (Avatars), ένα παροδικό ταξίδι "στην
περιοχή των δυσχερειών".
Όλα αυτά είναι εκούσια (ηθελημένα), όπως έχει γραφεί, και αποτελούν μέρος ενός μυστηριώδους σχεδίου -ενός απέραντου ρυθμού και μιας συνεχούς αλληλεπίδρασης μεταξύ πάντων των κόσμων- , το οποίο είναι επιβεβλημένο απο μια αιώνια Τάξη.
Όλα αυτά είναι εκούσια (ηθελημένα), όπως έχει γραφεί, και αποτελούν μέρος ενός μυστηριώδους σχεδίου -ενός απέραντου ρυθμού και μιας συνεχούς αλληλεπίδρασης μεταξύ πάντων των κόσμων- , το οποίο είναι επιβεβλημένο απο μια αιώνια Τάξη.
"Εάν
κάποια ψυχή που έζησε πολλές ημέρες, μολύνθηκε ή ακολούθησε τις
προτροπές του μίσους ή διέπραξε εγκλήματα, είναι καταδικασμένη να
περιπλανιέται για χιλιάδες χρόνια, μακριά απο την κατοικία των Μακάρων", αναφέρει ο Εμπεδοκλής στους "Καθαρμούς" (απ. 115). "Πρόκειται
να γεννιέται ασταμάτητα σε βάθος χρόνου, σε μορφές θνητές και να περνά
απο τη μια οδυνηρή ζωή στην άλλη. Ένα στοιχείο θα την δέχεται απο ένα
άλλο ενώ όλα μαζί θα την απορρίπτουν". Και προσθέτει με μεγάλη θλίψη: "Είμαι και εγώ ένας εξόριστος δραπέτης απο την κατοικία των θεών, ένα παιχνίδι μέσα στα χέρια της διχόνοιας".
Αυτό είναι το αίτιον των συνεχών καθόδων (Avatars) και των αέναων δοκιμασιών. Επειδή οι ψυχές, παρ'ό,τι είναι συγγενείς με τους αιώνιους χορούς των Μακάρων, είναι ανόμοια τέλειες.
Αυτό είναι το αίτιον των συνεχών καθόδων (Avatars) και των αέναων δοκιμασιών. Επειδή οι ψυχές, παρ'ό,τι είναι συγγενείς με τους αιώνιους χορούς των Μακάρων, είναι ανόμοια τέλειες.
Μερικές θέλουν να κατέβουν στην γη μόνο εξ αιτίας φιλανθρωπίας, επειδή έχουν ιδεώδη καλοσύνης, αυτοθυσίας, για να επισπεύσουν την σωτηρία των ανθρώπων, για συμβολή στην ολοκλήρωση του Σύμπαντος. Ο Πλωτίνος μας αφήνει φανερή αυτή την σκέψη (IV, 8, 5).
Μα κάποιες ψυχές απομακρύνονται απο τις άλλες για ένα διάστημα, ώστε να τιμωρηθούν για προηγούμενα λάθη τους και να μπορέσουν να εξελιχθούν προς το Καλό. Αυτή είναι θεωρία που ο Ωριγένης προσάπτει στον Κέλσο (Κατά Κέλσου, VIII, 52).
Ο Πλούταρχος μας παρέχει αποσαφηνίσεις που έχουν ενδιαφέρον: "Σε προηγούμενές τους ενσαρκώσεις", αναφέρει, "οι ψυχές μολύνθηκαν τρέφοντας το σώμα τους με κρέας και προσβάλλοντας έτσι την αρχή της ζωής".
Ή, αφέθηκαν να παρασυρθούν απο τις ορέξεις των αισθήσεων και τον βασανισμό της ύλης.
Σε αυτή την περίπτωση θα απαιτηθεί ολόκληρη αλυσίδα θλίψεων για να τους καταδείξει τις πλάνες τους, να τις επαναφέρει στην Αλήθεια, να τις κάνει να αισθανθούν την κατάστασή τους και να τις επαναφέρει στην αρχική τους αγνότητα.
"Η τύχη της ψυχής διαφοροποιείται απο ενσάρκωση σε ενσάρκωση", αναφέρει ο Λουκιανός ("De Vita Auct". 5).
Κατερχόμενες προς την γη, οι ψυχές περνούν απο διάφορες αστρικές περιοχές. Απο κάθε μία απο αυτές παίρνουν απο ένα κατάλληλο ένδυμα.
Φθάνοντας στην γη, έχουν ενδυθεί περιβλήματα αιθερικά, λεπτοφυή, απο διάφορες ουσίες, που μετά τον φυσικό θάνατο επιστρέφονται στις σφαίρες απο τις οποίες τα πήραν, διδάσκει ο Μακρόβιος ("De Somnium Scipionis" I, 10), επαναλαμβάνοντας την δοξασία των Μιθραϊκών Μυστηρίων, την οποία επαναλαμβάνει και ο Ερμής ο Τρισμέγιστος στους μυστικοθεοσοφικούς διαλόγους του (ιδέ σχετικά την περίεργη γνώμη του Πλάτωνα στην "Πολιτεία", X 621 D: "Βροντά κάθε φορά που οι ψυχές κατέρχονται στην γη για να ενσαρκωθούν").
[(Εδώ αποκαλύπτεται γνώση
της ενεργειακής - ηλεκτρικής
φύσεως της Ψυχής,
που φυσικά σχετίζεται άμεσα
και με τον Κεραυνό.)]
Πειράματα του De Rochas, του Hector Durville και του Charles Lancelin για την εξωτερίκευση της αισθητικότητας και την εκσωμάτωση (dedoublement) δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις ως άνω θεωρίες.
Μία πολύ γνωστή πυθαγόρεια παράδοση, που μας φέρνει ο Νουμήνιος απο την Απάμεια (και αναφέρεται στα σχόλια του Πρόκλου στην Πολιτεία II, σ. 128, Kroll) και αποσαφηνίζει μάλιστα ποιες είναι οι θύρες του ουρανού απο τις οποίες οι ψυχές κατεβαίνουν προς την Γη ή επανέρχονται απο την Γη: είναι αυτές ο Καρκίνος (κάθοδος) και ο Αιγόκερως (άνοδος).
Πειράματα του De Rochas, του Hector Durville και του Charles Lancelin για την εξωτερίκευση της αισθητικότητας και την εκσωμάτωση (dedoublement) δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις ως άνω θεωρίες.
Μία πολύ γνωστή πυθαγόρεια παράδοση, που μας φέρνει ο Νουμήνιος απο την Απάμεια (και αναφέρεται στα σχόλια του Πρόκλου στην Πολιτεία II, σ. 128, Kroll) και αποσαφηνίζει μάλιστα ποιες είναι οι θύρες του ουρανού απο τις οποίες οι ψυχές κατεβαίνουν προς την Γη ή επανέρχονται απο την Γη: είναι αυτές ο Καρκίνος (κάθοδος) και ο Αιγόκερως (άνοδος).
Όμως,
στο "Άντρον των Νυμφών" ο Πορφύριος τα αναφέρει αντίθετα: κατ' αυτόν
κατεβαίνουν οι ψυχές απο τον Αιγόκερω και επιστρέφουν στον ουρανό απο
τον Καρκίνο, που βρίσκεται στην μεσημβρία (νότο).
Στην εξαιρετική εργασία του για την πυθαγόρεια Βασιλική της Ρώμης, ο Carcopino (La Basilique de la Porte Majeure, σελ. 370) παρατηρεί πως ακριβώς η υπόθεσις του Πορφυρίου είχε ληφθεί υπόψιν απο τους δημιουργούς αυτού του αθανάτου μνημείου.
Θα προσθέσουμε οτι τόσο η προφορική παράδοση του Τάγματος των Πυθαγορείων όσο και ο εν χρήσει συμβολισμός των τελετουργειών του, υποστηρίζουν την εκδοχή του Πορφυρίου.
Ούτως ή άλλως, η ψυχή είναι πολλαπλή ερχόμενη στην Γη, και εξακολουθεί να είναι πολλαπλή κατά την στιγμή του φυσικού θανάτου, ο οποίος είναι μόνο μία μεταβολή κατάστασης.
Είναι άνοδος, που ακολουθεί μια κάθοδο και διαμονή σε σάρκα. Έπεται μία διάσπαση πολυσύνθετων συστατικών μετά απο μία προσωρινή τους συνένωση.
Κατά σειράν απόρριψη πολλών αστρικών περιβλημάτων, ώστε να αποδοθεί η ψυχή γυμνή, μα αποκαθαρμένη, στον κόσμο των μακάρων απο τον οποίο προήλθε.
Στο έργο του περί μουσικής ο Aristidis Quintilianus (De musica III) μας παρέχει ανάλογη διδασκαλία.
Στην εξαιρετική εργασία του για την πυθαγόρεια Βασιλική της Ρώμης, ο Carcopino (La Basilique de la Porte Majeure, σελ. 370) παρατηρεί πως ακριβώς η υπόθεσις του Πορφυρίου είχε ληφθεί υπόψιν απο τους δημιουργούς αυτού του αθανάτου μνημείου.
Θα προσθέσουμε οτι τόσο η προφορική παράδοση του Τάγματος των Πυθαγορείων όσο και ο εν χρήσει συμβολισμός των τελετουργειών του, υποστηρίζουν την εκδοχή του Πορφυρίου.
Ούτως ή άλλως, η ψυχή είναι πολλαπλή ερχόμενη στην Γη, και εξακολουθεί να είναι πολλαπλή κατά την στιγμή του φυσικού θανάτου, ο οποίος είναι μόνο μία μεταβολή κατάστασης.
Είναι άνοδος, που ακολουθεί μια κάθοδο και διαμονή σε σάρκα. Έπεται μία διάσπαση πολυσύνθετων συστατικών μετά απο μία προσωρινή τους συνένωση.
Κατά σειράν απόρριψη πολλών αστρικών περιβλημάτων, ώστε να αποδοθεί η ψυχή γυμνή, μα αποκαθαρμένη, στον κόσμο των μακάρων απο τον οποίο προήλθε.
Στο έργο του περί μουσικής ο Aristidis Quintilianus (De musica III) μας παρέχει ανάλογη διδασκαλία.
Ο Διογένης Λαέρτιος (VIII, 3132) μεταβιβάζων αυθεντική πυθαγόρεια διδασκαλία, προσθέτει: "Ολόκληρη η ατμόσφαιρα είναι πλήρης ψυχών. Περιπλανώνται στον αέρα και ο Ερμής είναι ο οδηγός τους. Αυτή είναι η αιτία που καλείται "ψυχοπομπός" ή "φύλακας του κατωφλιού" ή "γαιώδης", επειδή τις αποσύρει απο τα σώματα της γης και της θάλασσας. Επί πλέον ο ίδιος οδηγεί τις αγνές ψυχές προς τον ύπατο ουρανό και διαχωρίζει απο αυτές όσες είναι ακάθαρτες..."
Σύμφωνα με τον ίδιο, τον Διογένη Λαέρτιο, η παράδοση αναφέρει οτι πρώτος ο Πυθαγόρας ανεκάλυψε τις περιπλανήσεις των ψυχών, οι οποίες διαγράφουν κύκλο σύμφωνα με τις θελήσεις της Ειμαρμένης, περνώντας απο το ένα ον στο άλλο, ζητώντας να προσκολληθούν (VIII, 14). Γιατι η σφαίρα μας είναι η φυλακή της ψυχής, η κοιλάδα των δακρύων, η διαμονή των δυστυχισμένων.
"Αλίμονο, άθλιο γένος των θνητών! Είσαι διπλά καταραμένο! Με τι αγώνες και με πόσες θλίψεις γεννήθηκες", κραυγάζει με σκληρότητα ο Εμπεδοκλής.
Μα μία είναι ελπίδα για το ανθρώπινο γένος, ένας φάρος μέσα στην θάλασσα: είναι η ΑΓΑΠΗ, είναι το ουράνιο ρεύμα, το οποίο θα ξαναδώσει στην ψυχή τις πτέρυγές της, ανοίγοντάς της εκ νέου τις πύλες του Ουρανού.
"Βλέπε την Φιλότητα (Αγάπη) με τα πνευματικά σου μάτια και μην παραμένεις έκθαμβος (με στραβωμένα τα φυσικά μάτια)" ψάλει και πάλι ο Εμπεδοκλής (Περί Φύσεως απ. 17). Είναι εκείνη που βάζει φορτίο στα μέλη των ανθρώπων εμπνέοντάς τους αισθήματα συμπάθειας και τους παρακινεί να ασχολούνται με έργα ειρήνης που θα πουν "έργα χαράς".
Η Φιλότης (αγάπη) αποκαθιστά τα κακά, τα προκαλούμενα απο το Νείκος (κακό), αποκαθιστά εκείνα που η Έρις (διχόνοια) διέσπειρε.
[(Φιλότης, Νείκος, Έρις,
όροι του Εμπεδοκλέους)].
Ως συνάγεται, είναι για όλους μας η ζωντανή ελπίδα. "Οι αγνές ψυχές θα οδηγηθούν στον υψηλότερο ουρανό", επαναλαμβάνει ο Διογένης Λαέρτιος.
* * *
Κλείνουμε αυτό το κεφάλαιο, με αναφορά στον μαγικό ρόλο του ανθρώπινου ματιού, μυστηριώδους αισθητηρίου και παραδόξου οργάνου, που μας θέτει σε άμεση επαφή και σχέση με τον θείο ηλιακό φως. Επιβάλλεται να είναι για εμάς ένα όργανο αδιάκοπου θαυμασμού, και σεβασμού, εφόσον είναι ο παράγοντας και το σύμβολο της σχέσης μας με τον κόσμο των ουρανίων διαλάμψεων.
Στο σημείο αυτό ο Μέγας Πυθαγόρειος, ο Εμπεδοκλής, θα μας κάνει να αντιληφθούμε με εικόνες το ζήτημα ("Περί Φύσεως", απ. 84): "Και όπως ένας άνθρωπος που πρόκειται να βγει έξω σε νύχτα με καταιγίδα, παίρνει ένα φανάρι και γύρω απο την φωτιά βάζει διαφανή τοιχώματα απο λεπτό κέρατο για να αποφύγει την ενέργεια των ροών του αέρα, όπως τα τοιχώματα εμποδίζουν τις κακές θελήσεις των ανέμων και επιτρέπουν στην φωτιά να φωτίζει, έτσι και η Φιλότητα συνέλαβε κάποτε το εναρκτικό Πυρ, και έθεσε γύρω απο την κόρη του ματιού ευαίσθητες μεμβράνες που επιτρέπουν μέσω των υγρών που τις περιβάλλουν, να περάσει το πυρ (του βλέμματος) στην λεπτότερη υφή του".
Παρ'ό,τι το μάτι του ανθρώπου απαρτίζεται απο ιστούς σάρκας, είναι ένα παράθυρο προς τον Κόσμο, μία πύλη προς τον Ουρανό, ένας σύνδεσμός με το Ουράνιο Πυρ. Πρώτο απο τα αισθητήρια, άναξ όλων των υπόλοιπων, άμεσος σύνδεσμος με την θεότητα, επιπλέον μετέχον της παγκόσμιας ζωής, στην οποία μας ανάγει.
Μήπως ο Όμηρος δεν αποκαλεί τα μάτια "πύλες του Ηλίου"; ("Οδύσσ". ω 12, συγκρ. Πορφυρίου "Περί αποχής εμψύχων", το μάτι για εκείνον έχει κάτι το θείο, αποτελεί μέρος του Ηλίου. Γι' αυτόν τον λόγο μπορεί να υποφέρει την λάμψη του, προσθέτει ο Πλάτων στην "Πολιτεία" VI, 508. συγκρ. επί πλέον Πλωτίνου "Εννεάδες", Ι, κεφ. ΙΧ)
[(εδώ συνδέεται
και η ΗλιοΘέασις / το SunGazing
http://hellanion.blogspot.com/2010/08/sungazing-tue-sep-16-2008-536-pm.html)]
Μετά απο αυτά καταλαβαίνουμε γιατι ο Εμπεδοκλής επιπλήχθηκε αυστηρά απο τους υπευθύνους του Τάγματος. Επειδή είχε με αφροσύνη αποκαλύψει στους στίχους του, σοβαρά και ουσιώδη μυστικά της διδασκαλίας. Απο τότε εκδηλώθηκε έντονη δυσπιστία προς τους ποιητές και τις αδιακρισίες που οφείλονταν στις εμπνεύσεις τους. Μάλλον ο Εμπεδοκλής είχε αποκαλύψει πολλά...
Πάντως καταλαβαίνουμε οτι το ανθρώπινο μάτι έχει κάποια ιδιαίτερη μαγεία. Δεν είναι μόνο ο εμφανέστερος καθρέφτης της ψυχής, αλλά συμμετέχει και στην ακτινοβόλα ζωή.
Με το μάτι η αγάπη και ο έρωτάς μας συναντούν την ψυχή του ατόμου που αγαπάμε, περιβάλλοντάς το με αγαθοποιές εκπορεύσεις και ολόκληρη αλυσίδα ρευμάτων. Μέσω αυτού οι ψυχές επικοινωνούν.
Γι' αυτό δεν είναι χαζός ο ορισμός του Διογένη Λαέρτιου που αναφέρει σύμφωνα με την πυθαγόρεια ψυχολογία, πως "η όραση είναι θερμός ατμός" (VIII, 29).
Απο τα μάτια εκπέμπεται ζωτική ακτινοβολία.
"Καρφώνοντας το βλέμμα πάνω σε κάποιον, είναι σαν να τον αγγίζουμε", αναφέρει ο Πλάτων ("Τίμ". 45 BD, 64 DE, 67 C).
Απο αυτά καταλαβαίνουμε οτι είναι εφικτό με ένα απλό βλέμμα το αγαπημένο πρόσωπο να επηρεαστεί βαθιά. Είναι το βέλος του Έρωτα, που προσβάλλει τις βαθύτερες χορδές της οντότητάς μας φτάνοντας στον στόχο του. Γνωστά είναι τα σχετικά πειράματα των μαγνητιστών και των υπνωτιστών.
Ο Εμπεδοκλής -πάλι- προπορεύεται απο την εποχή του και λέει: "Τα πάντα απορρέουν, και πρέπει να ξέρετε οτι ακτίνες απορρέουν απο όλα τα όντα που ζουν πάνω στην Γη" (Περί Φύσεως, απ. 89).
[(...η διαφορά
είναι στο είδος
και την συχνότητα
της ακτινοβολίας.)]
Αυτές οι ακτίνες είναι πραγματικής φύσης, ενώ όταν πρόκειται για είδωλα καθρεφτών, είναι ανακλάσεις σωματιδίων που εκπέμπονται απο τα αντικείμενα που καθρεφτίζονται.
Ο Πλούταρχος εννόησε απόλυτα την θεωρία του Εμπεδοκλή, αφού συμφωνεί με την γνώμη του ως ακολούθως: "Ο Εμπεδοκλής θεωρεί τις εικόνες και τις απορροές, ως ένα πράγμα και αποκαλεί το παραγόμενο αποτέλεσμα ακτινοβολία της εικόνας" (ΙΙ "Αρεσκ. τοις φιλοσόφοις", βιβ. IV, XIIII, 2).
Σημειώνει επί πλέον, αντίστοιχη διδασκαλία του πυθαγορείου Ιππάρχου: "Ο Ίππαρχος αναφέρει οτι οι ακτίνες που εκπέμπονται απο τα δύο μάτια μας, θίγουν τα εξωτερικά αντικείμενα. Είναι ένα είδος χεριών που συλλαμβάνουν τα αντικείμενα και τα φέρνουν στο όργανο της όρασης" (βλ. ως άνω, VI. XIII, 3).
Και για να μην μένει αμφιβολία σχετικά με την θεωρία αυτή, της εκπομπής, μας κάνει μία ακόμη αποσαφήνιση: "Οι μαθητές του Πυθαγόρα πιστεύουν σχετικά με τις εικόνες που είναι θεατές μέσα σε καθρέφτες, οτι είναι ανακλάσεις της όρασης μας, που όταν κατευθύνεται πάνω στον καθρέφτη, όπως σε μία μεταλλική πλάκα, διακόπτεται η πορεία της απο επιφάνεια στερεή και λεία ανακλώμενη πάνω της, παρόμοια με το να εκτείνουμε τον βραχίονα και μετά να τον επαναφέρουμε στον ώμο" (βλ. ως άνω, IV, XIV, 3).
Ως βλέπουμε, όλες σχετικές με το φαινόμενο αυτό αναφορές, ανάγονται σε αυτή την αρχή. Παρέχουν στην ψυχή τα υλικά μέσα προκειμένου να δράσει στην περιβάλλουσα αυτήν ύλη. Απο όλες αυτές τις πυθαγόρειες πηγές, μπορούμε να συμπεράνουμε κάποιες αντιλήψεις σχετικές με την κάθοδο της ψυχής και τις δυνατότητες δράσης της.
Το μάτι μας, ως πολύτιμο όργανο, δεν θα μας αρνηθεί ποτέ την συμβολή του σχετικά με τις Ουράνιες ακτινοβολίες. Μάλιστα η δύναμή του διπλασιάζεται με το αστρικό μάτι, όταν το φυσικό μάτι είναι κλειστό με το βλέφαρο, όπως συμβαίνει όταν κοιμόμαστε, οπότε μας παρέχει επί πλέον μορφές, κινήσεις ή χρώματα, σε μορφή ονείρων ή οραμάτων.
Οι Πλωτίνος, Πορφύριος, και Νεοπυθαγόρειοι της Αλεξανδρείας ("Εννεάδ". ΙΙ, 3, 9, IV, 8, 5, Πορφυρ. "Βίος Πυθαγόρου" 19, "Αφορμαί προς τα νοητά" 7, "Περί αποχής εμψύχων" ΙΙ, 5-6) παρέχουν και άλλες επί πλέον πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή της ψυχής και τους δεσμούς της με την ύλη.
Μα εκείνα τα κείμενα που μας βεβαιούν σχετικά με τον πλούτο του πεπρωμένου μας, είναι οι νεκρικές επιγραφές της Πετελείας [(και όχι μόνον)], στις οποίες η ψυχή λέει το σύνθημα των Μυημένων, όταν μετά θάνατον προχωρά μέσα στις σκιές και απευθύνεται στις χθόνιες θεότητες:
"Αυτάρ εμοί γένος ουράνιον, τόδε δ' ήστε και αυτοί", ήγουν, και εγώ ανήκω στο θείο γένος, όπως άλλωστε γνωρίζετε και εσείς!
Μετά απο αυτά καταλαβαίνουμε γιατι ο Εμπεδοκλής επιπλήχθηκε αυστηρά απο τους υπευθύνους του Τάγματος. Επειδή είχε με αφροσύνη αποκαλύψει στους στίχους του, σοβαρά και ουσιώδη μυστικά της διδασκαλίας. Απο τότε εκδηλώθηκε έντονη δυσπιστία προς τους ποιητές και τις αδιακρισίες που οφείλονταν στις εμπνεύσεις τους. Μάλλον ο Εμπεδοκλής είχε αποκαλύψει πολλά...
Πάντως καταλαβαίνουμε οτι το ανθρώπινο μάτι έχει κάποια ιδιαίτερη μαγεία. Δεν είναι μόνο ο εμφανέστερος καθρέφτης της ψυχής, αλλά συμμετέχει και στην ακτινοβόλα ζωή.
Με το μάτι η αγάπη και ο έρωτάς μας συναντούν την ψυχή του ατόμου που αγαπάμε, περιβάλλοντάς το με αγαθοποιές εκπορεύσεις και ολόκληρη αλυσίδα ρευμάτων. Μέσω αυτού οι ψυχές επικοινωνούν.
Γι' αυτό δεν είναι χαζός ο ορισμός του Διογένη Λαέρτιου που αναφέρει σύμφωνα με την πυθαγόρεια ψυχολογία, πως "η όραση είναι θερμός ατμός" (VIII, 29).
Απο τα μάτια εκπέμπεται ζωτική ακτινοβολία.
"Καρφώνοντας το βλέμμα πάνω σε κάποιον, είναι σαν να τον αγγίζουμε", αναφέρει ο Πλάτων ("Τίμ". 45 BD, 64 DE, 67 C).
Απο αυτά καταλαβαίνουμε οτι είναι εφικτό με ένα απλό βλέμμα το αγαπημένο πρόσωπο να επηρεαστεί βαθιά. Είναι το βέλος του Έρωτα, που προσβάλλει τις βαθύτερες χορδές της οντότητάς μας φτάνοντας στον στόχο του. Γνωστά είναι τα σχετικά πειράματα των μαγνητιστών και των υπνωτιστών.
Ο Εμπεδοκλής -πάλι- προπορεύεται απο την εποχή του και λέει: "Τα πάντα απορρέουν, και πρέπει να ξέρετε οτι ακτίνες απορρέουν απο όλα τα όντα που ζουν πάνω στην Γη" (Περί Φύσεως, απ. 89).
[(...η διαφορά
είναι στο είδος
και την συχνότητα
της ακτινοβολίας.)]
Αυτές οι ακτίνες είναι πραγματικής φύσης, ενώ όταν πρόκειται για είδωλα καθρεφτών, είναι ανακλάσεις σωματιδίων που εκπέμπονται απο τα αντικείμενα που καθρεφτίζονται.
Ο Πλούταρχος εννόησε απόλυτα την θεωρία του Εμπεδοκλή, αφού συμφωνεί με την γνώμη του ως ακολούθως: "Ο Εμπεδοκλής θεωρεί τις εικόνες και τις απορροές, ως ένα πράγμα και αποκαλεί το παραγόμενο αποτέλεσμα ακτινοβολία της εικόνας" (ΙΙ "Αρεσκ. τοις φιλοσόφοις", βιβ. IV, XIIII, 2).
Σημειώνει επί πλέον, αντίστοιχη διδασκαλία του πυθαγορείου Ιππάρχου: "Ο Ίππαρχος αναφέρει οτι οι ακτίνες που εκπέμπονται απο τα δύο μάτια μας, θίγουν τα εξωτερικά αντικείμενα. Είναι ένα είδος χεριών που συλλαμβάνουν τα αντικείμενα και τα φέρνουν στο όργανο της όρασης" (βλ. ως άνω, VI. XIII, 3).
Και για να μην μένει αμφιβολία σχετικά με την θεωρία αυτή, της εκπομπής, μας κάνει μία ακόμη αποσαφήνιση: "Οι μαθητές του Πυθαγόρα πιστεύουν σχετικά με τις εικόνες που είναι θεατές μέσα σε καθρέφτες, οτι είναι ανακλάσεις της όρασης μας, που όταν κατευθύνεται πάνω στον καθρέφτη, όπως σε μία μεταλλική πλάκα, διακόπτεται η πορεία της απο επιφάνεια στερεή και λεία ανακλώμενη πάνω της, παρόμοια με το να εκτείνουμε τον βραχίονα και μετά να τον επαναφέρουμε στον ώμο" (βλ. ως άνω, IV, XIV, 3).
Ως βλέπουμε, όλες σχετικές με το φαινόμενο αυτό αναφορές, ανάγονται σε αυτή την αρχή. Παρέχουν στην ψυχή τα υλικά μέσα προκειμένου να δράσει στην περιβάλλουσα αυτήν ύλη. Απο όλες αυτές τις πυθαγόρειες πηγές, μπορούμε να συμπεράνουμε κάποιες αντιλήψεις σχετικές με την κάθοδο της ψυχής και τις δυνατότητες δράσης της.
Το μάτι μας, ως πολύτιμο όργανο, δεν θα μας αρνηθεί ποτέ την συμβολή του σχετικά με τις Ουράνιες ακτινοβολίες. Μάλιστα η δύναμή του διπλασιάζεται με το αστρικό μάτι, όταν το φυσικό μάτι είναι κλειστό με το βλέφαρο, όπως συμβαίνει όταν κοιμόμαστε, οπότε μας παρέχει επί πλέον μορφές, κινήσεις ή χρώματα, σε μορφή ονείρων ή οραμάτων.
Οι Πλωτίνος, Πορφύριος, και Νεοπυθαγόρειοι της Αλεξανδρείας ("Εννεάδ". ΙΙ, 3, 9, IV, 8, 5, Πορφυρ. "Βίος Πυθαγόρου" 19, "Αφορμαί προς τα νοητά" 7, "Περί αποχής εμψύχων" ΙΙ, 5-6) παρέχουν και άλλες επί πλέον πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή της ψυχής και τους δεσμούς της με την ύλη.
Μα εκείνα τα κείμενα που μας βεβαιούν σχετικά με τον πλούτο του πεπρωμένου μας, είναι οι νεκρικές επιγραφές της Πετελείας [(και όχι μόνον)], στις οποίες η ψυχή λέει το σύνθημα των Μυημένων, όταν μετά θάνατον προχωρά μέσα στις σκιές και απευθύνεται στις χθόνιες θεότητες:
"Αυτάρ εμοί γένος ουράνιον, τόδε δ' ήστε και αυτοί", ήγουν, και εγώ ανήκω στο θείο γένος, όπως άλλωστε γνωρίζετε και εσείς!
Jean Mallinger
Τα Εσωτερικά Μυστικά
των Πυθαγορείων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου