" H KOΡΗ " ΤΩΝ ΟΡΦΙΚΩΝ

Η Κόρη της ( Νυκτός), πάλι, η μυστική, είναι "πρόγονος" όλων των θεαινών με τον χαρακτήρα της Παρθενίας και ιδίως της Αρτέμιδος, της Περσεφόνης, της Αθηνάς και της αειπαρθένου Αφροδίτης, οι οποιες παρουσιάζονται, εικονικά και σημειολογικά και μέσω της τρίμορφης Σελήνης και αποτελούν την αρχαία τριάδα:Παρθένος 

( Νέα Σελήνη)= ΄Αρτεμις ή Περσεφόνη ( το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης) Νύμφη (Πανσέληνος)- Αφροδίτη. Γραία ή Χήρα ( σκοτεινή Σελήνη, Χάση)- Νύκτα ή Εκάτη, όπως κατέληξε να συμβολίζεται η τρίμορφη Εκάτη. Αυτή η Κόρη θυμίζει ακόμη και τις δυό πρώτες, αρχαιότατες Χάριτες: την Κλήτα και την Φάεννα.Παρουσιάζει (ως Φάενα) ωραίο πρόσωπο ώριμης γυναίκας (νύμφης) με "μάτια κυκλωνικά", ενώ το σώμα της είναι , όπως είδαμε, δράκων: αρχέγονος, αλλά όχι κοσμογονικός, Χρόνος. το αντίθετο : χρόνος ολετήρας...

Αυτός ο δράκων, ο "πελώριος και μέγας", είναι ο "αιφνίδιος, ασύλληπτος ωμηστής ( κατασπαραχτής) αυτών που θα βρεθούν κάτω από τα μυστικά βάθη της γής, της κατοικίας των απειράριθμων των θεών".

Πρόκειται δηλαδή, για μίαν " υποχθόνια Χθόνα" , για μία παγκόσμια "Μήτρα". Είναι, λοιπόν η περιοχή εκείνη της Νυκτός - ένας τομέας της που δεν πρέπει να ταυτίζεται με τον "Αίδου τόπον", τον Κάτω Κόσμο τον λεγόμενο- και όπου καταρρίπτονται οι άτυχες, αμαρτωλές ψυχές, κάτω από το Σείριο.(Ησιόδου "Ασπίς Ηρακλέους"). Η Κόρη αυτή, η ΄Εχιδνα, κατοικεί πάντως σε λαξευτό, σκοτεινό και κοίλο σπήλαιο, έναν τόπο σκοτεινότερο από την Νύχτα.

Και είναι , όπως ο Φάνης, αόρατη για τους θνητούς ανθρώπους και θεούς. Μόνον που ο πρώτος είναι αόρατος εξ΄αιτίας του απλέτου φωτός, ενώ η δεύτερη εξ΄αιτίας του απόλυτου σκότους της.

' Ισως τα όντα που "σπαράσσει" ο δράκων είναι τα ζωϊκά σπέραματα κάθε είδους, ίσως και οι ριγμένες στα Τάρταρα ψυχές ή αυτό είναι "λίγο";  Μήπως ο "δράκων" αυτός είναι ο μυστικός Διόνυσος, ο ωμηστής, ο Λύσιος Λήναιος, ο "κρυψίγονος" ( ο γεννημένος κρυφά" και "ρηξίχθων" ( αυτός που θραύει την γή); (΄Υμνος , Λυσίου Ληναίου).

Πάντως , οι ενέργειες του δράκοντος αναλογούν στην σκοτεινή Χάριν, την Κλήτα ( την επίλεκτη, την δοξασμένη). Και η Χάρις αυτή συμβολίζεται είτε με την "χάση" της Σελήνης είτε, πρό πάντων , με την αθέατη πλευρά της- και με τις εκλείψεις της. Αλλά, ούτε ή άλλως, η Κόρη, αφού της "αφαίρεσε " ο Φάνης την ( καταστρεπτική, κατοπτρική, όπως είπαμε παραπάνω) ποσοτικήν ισχύ της, εφ΄όσον την μετέτρεψε σε φως, παραμένει Παρθένος 

( ανύμφευτη) άν και είναι " ώριμη για γάμο". Αυτή η τελευταία φράση σημαίνει ίσως ότι η κατοπτρική νυχτερινή ουσία υπάρχει κάπου , στην άβυσσο, και περιμένει την συνάντησή της με το αντίθετό της- για δημιουργία ή καταστροφή. 

Ας θυμηθούμε ότι και η χθονία , εγκόσμια Περσεφόνη, αφού απρόθυμα έγινε σύζυγος του Πλούτωνος ( με απαγωγή- κλοπή) δεν κάνει παιδιά μαζί του. και τούτο είναι σημείο προσομοιώσεώς της με Παρθένο. Τέλος η Κόρη αυτή θυμίζει και την Αθηνά: " μονογενής" ,"οργισμένη"(φρικώδη θυμόν έχουσα), "μισεί το συζυγικό κρεβάτι", " έχει αόριστη μορφή, φευγαλέα", είναι "αρσενική και θηλυκή " , " δράκαινα", "βλέπει στο σκοτάδι" κ.λ.π εξεικονίζει όμως και πολλές μυστικές πλευρές της φύσεως "αθάνατη", "πρωτότοκος", "παναρχαία"," κάτοικος της Νυκτός" ή "νυκτερινή" (εννυχίη" ,"ανήσυχη"," δεν καταπραύνεται" περιελίσσει αθόρυβα τα ίχνη των ποδιών της", "αγνή", "διατάσσει τους θεούς"," είναι το τέλος που δεν έχει τέλος","συμμετέχει σε όλα, αλλά αυτήν κανείς δεν πλησιάζει", είναι "απάτωρ"(δεν έχει πατέρα", είναι "και αρσενική", "πολυμήχανη"," πάρα πολύ μεγάλη" ( η Κόρη είναι "πελώρια"), "Δίκη"( έχομε δει την σχέση της Δίκης με την Περσεφόνη) , την Δίκτυννα- ΄Αρτεμη και τον Διόνυσο), "Χαρίτων πειθώ", "καταστρέφει εκείνα που γερνούν και πεθαίνουν"," στροβιλίζεται σαν γρήγορο ρεύμα", είναι "μεδέουσα"( αφέντρα),(Ύμνος Χ Φύσεως). Επίσης, έχει θεαματική ομοιότητα με την εγκόσμια Εκάτη , που "βακχεύει μαζί με τις ψυχές των νεκρών", είναι "φιλέρημος" ( αγαπά την ερημιά), "νυκτερινή", "ακαταμάχητη βασίλισσα", είναι "Πέρσεια"(=αφαιρέτις ή γεννημένη από τον Περσέα, αναγόμενη στον Περσέα κ.τ.ο),"κλειδούχος όλου του κόσμου","νύμφη" (ενώ μένει ανύμφευτη) και "κούρη"( Κόρη). Επίσης μοιάζει με τη Νέμεση (΄Υμνος LXI), κυρίως, επειδή η άκαμπτη αυτή αρχή της δίκαιης ανταποδόσεως "βλέπει τα πάντα σε βάθος" και με την Δικαιοσύνη ( ΄Υμνος LXIII) , η οποία "τιμωρεί αυτούς που παρεκκλίνουν ακόρεστα προς τις βαριές πλάστιγγες". Με τις Ευμενίδες "βακχικές", "νυκτερινές","ζουν στον μυχό, έχουν κατοικία στα βάθη, σε σπήλαιο κρυφό" ( ακριβώς όπως η ΄Εχιδνα), "φέρνουν μεγάλα βάσανα", είναι "κόρες του ΄Αδη καταχθόνιες", "φοβερές", "ποικιλόμορφες", "αφανείς","γοργές", όπως το νόημα", "βλέπουν μέσα από το μάτι της Δίκης", " έχουν πλοκάμια από φίδια" ( Ύμνος LXIX) και ( ΄Υμνος LXX), " πετούν από τα μάτια τους λάμψη που καταστρέφει τις σάρκες" , "αποτρόπαιες" κλπ.

Τριπλή Εκάτη και οι χάριτες, Μουσείο Μονάχου

Αλλά  και η Εκάτη είναι κόρη της Αστερίας (αρχαιότατο όνομα της Δήλου, όπως μαρτυρεί ο Καλλίμαχος στον IV ύμνο του. και ο Πίνδαρος επαινεί την Δήλο ως "άστρο της γαλάζιας γης" και του Πέρση ( ή Περσαίου στον Ομηρικό ύμνο προς Δήμητρα), που είναι και θεότητες αστρικές. μάλιστα η Αστερία είναι κόρη της Φοίβης,μητέρας και της "πραγματικής" Νυκτός, Λητούς, ενώ ο Πέρσης δεν είναι άλλος παρά ο θεϊκός πρόγονος του ήρωος Περσέως ( αυτός που αφαιρεί) .και το ότι αυτής μόνον, της Εκάτης, τα προνόμια " όσα είχε εξ΄αρχής" δεν μειώνει ο Δίας μετά την ΄Ηττα των Τιτάνων ( τους οποίος ο Ησίοδος ονομάζει " πρώτους θεούς") και το ότι είναι "μοναχοκόρη", δηλαδή ανάδελφη, μοναδικό παιδί των γονεών της, ενισχύει τις ομοιότητές της προς την ΄Εχιδνα, της οποίας η Εκάτη πρέπει να νοηθή ως νεώτερη μέσα στον "πραγματικό" Κόσμο, αναλογία.

΄Ισως η Περσεφόνη και η Εκάτη, οι οποίες είναι αχώριστες στον ΄Αδη, πάντοτε μαζί, δηλαδή, είναι τα δύο σώματα (δύο όψεις) της κόρης, βασίλισσας του ΄Αδη, που είναι Θάνατος και Ανάσταση.

Αλλά και η Αθηνά-Περσεφόνη του αποσπάσματος ΙΑ΄5 είναι, ασφαλώς, νεώτερη από την ΄Εχιδνα, που γεννιέται μαζί με τον Φάνητα: χονδρικώς , εάν η Αθηνά με τα τέσσερα μάτια και το διπλό σώμα αντιπροσωπεύει την αφανή ( υποχθόνια, ριζική ) δύναμη της Ζωής στην "ενεργεία" ενότητά της με τον θάνατο, ο Φάνης και η ΄Εχιδνα αντιπροσωπεύουν αυτές τις δυό αρχές χωρισμένες κατ΄απόλυτον τρόπον: ο Φάνης είναι η άφθαρτη στο σύνολό της Ζωή, το άσβεστο, άχραντο Φως που δημιουργεί τον πραγματικό Κόσμο. Η ΄Εχιδνα είναι η ίδια η Αρχή του θανάτου, του απόλυτου και χωρίς επιστροφή αφανισμού των όντων που θα βρεθούν στον "υπόγειο, σκοτεινό τόπο που κατοικεί".

απόσπασμα από τα ΟΡΦΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
βιβλίο δεύτερο (Συλλογή ΟΤΤΟ ΚΕRΝ)
σχόλια ΜΑΡΙΑ ΙΩ.ΣΙΔΕΡΗ
εκδ. ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ